Verrassende lupine of bonenburgers
Minder soja eten kan een waardevolle bijdrage leveren aan de gezondheid van jezelf en de aarde. Waarom gebruiken we niet meer Nederlandse eiwitbronnen als vervanger voor buitenlandse soja? Zo lekker en een mooie bijdrage aan variatie in je eetpatroon.
Bereiding
Uit mijn boek “Je Brein vitaal”:
Als je lupine uit een glazen potje gebruikt, spoel dan goed af tot alle schuim verdwenen is. Als je gedroogde lupine of bonen gebruikt, week en kook je ze volgens de aanwijzingen op de verpakking. Of je doet ze in de crockpot na het weken en gaar ze in ca. 4-5 uur (afhankelijk van de hoeveelheid en welke bonen je gebruikt, dus controleer wel even tussendoor) Pureer of stamp de lupine of bonen na de gaartijd. Maal de noten en courgette na elkaar in de foodprocessor fijn. Hier en daar wat grove stukjes is prima. Doe alle ingrediënten, behalve de eieren, in een ruime kom en kneed tot een smeuïg geheel. Proef even en voeg eventueel nog iets van de ingrediënten toe. Als het goed op smaak is, voeg je de eieren of de psyllium vezels toe. Kneed goed door elkaar. Verwarm de oven voor op 140 graden. Maak 6 burgers met behulp van een uitsteekvormpje van 8 cm Ø. ** Druk de burgers goed aan en leg op een met bakpapier beklede bakplaat. Plaats de bakplaat in de oven en bak in circa 35-45 minuten goudbruin en gaar. Besprenkel vlak voor het opdienen met wat lekkere pompoenpit-, walnoot- of olijfolie. En dien er een lekkere stamppotje bij op. Bijvoorbeeld deze heerlijke andijviestamppot. Ook lekker op een spelt- of pitabroodje met gebakken uitjes, eigengemaakte knoflooksaus en een toef groene slablaadjes.
** Gebruik je het tuinbonen ‘paneermeel’? Strooi dan eerst een laagje paneermeel in het uitsteekvormpje. Maak de burger en bestrooi de burger nogmaals met een eetlepel bonen ‘paneermeel’.
Ingrediënten
voor 6 burgers
- 200 gram gekookte lupine of gemengde bonen (conserven uit glas) of die je zelf gekookt hebt
- 150 gram gemengde noten
- 100 gram courgette of wortel/pompoen
- 6 fijngesneden zongedroogde tomaten
- 1 teen uitgeperste knoflook
- 2 gram fijne zeesla of een ander fijn zeewier voor de umami.
- 2 eetlepels olijfolie
- peper en Keltisch zeezout naar smaak (of je favoriete bouillon)
- eventueel 1 à 2 eetlepels gedroogde kruiden naar keuze (of verse naar keuze)
- 2 biologische eieren (of 10 gram psylliumvezels)
- 1-2 eetlepels ‘bonen paneermeel’
Gezondheidstips
So Ja, so Nee.
Soja is ongemerkt een van de vijf hoofdingrediënten in ons voedsel geworden. Soja eten we vooral door soja‘melk’, ‘boter’, toetjes en burgers. Maar ook als hulpstof in allerlei soepen, sauzen, brood, pakjes, zakjes en snacks. Indirect eten we soja uit niet-biologisch vlees, eieren en zuivel, omdat soja als veevoer wordt ingezet. Ook is niet biologische soja één van de redenen dat het gebruik van glyfosaat zo is toegenomen: de onkruiden rond de sojaplant zijn resistent geworden waardoor er steeds meer van moet worden gebruikt. Lees verder in mijn blog ‘Gezond vergaard, je darmen gespaard’.
Bovendien leidt het gebrek aan variatie in ons voedsel ( en daarmee automatisch een teveel van bepaalde voedingsmiddelen) tot een situatie waar we als mens niet goed op gedijen. Niet qua darmen, brein en zeker ook niet wat betreft onze hormoonbalans. Als we alleen de schildklier in dit verhaal betrekken, kan vermindering van je sojaconsumptie het overwegen waard zijn. Voor elk voedingsmiddel geldt dat overdaad schaadt. Een overmaat aan soja kan onder andere deze gevolgen hebben voor je schildklier, die behoorlijk wat invloed heeft op je brein:
– Soja (met uitzondering van de gefermenteerde varianten) kan de beschikbaarheid van jodium, maar ook van zink en selenium verstoren. Wezenlijke voedingsstoffen die zowel je schildklier als je brein hard nodig heeft om zijn taken goed uit te kunnen voeren.
– Soja is de rijkste bron van isoflavonen, een zogenoemd fyto-oestrogeen dat je hormonen wat meer in balans kan brengen. Aziatische vrouwen gebruiken dit al eeuwen om overgangsklachten te verminderen. Een disbalans tussen oestrogeen en progesteron kan voor schildklierklachten zorgen, maar ook voor een fikse disbalans in de neurotransmitters. Wat Aziatische vrouwen door overlevering hebben geleerd, en wij niet, is dat slechts een beetje soja voldoende is. Ook weten zij dat vooral gefermenteerde soja heilzame stoffen bevat, altijd in combinatie met weinig verzadigd vet, volop vezels en groenten. Het is ook goed om te beseffen dat niet-biologische soja (met glyfosaat behandeld) veel minder hormoon ondersteunende fyto-oestrogenen bevat maar juist hormoononvriendelijke xeno-oestrogenen. Kies dus, als je wel soja eet, altijd voor de hormoon-vriendelijke variant; biologisch/onbespoten.
-Nederlandse peulvruchten zijn een mooi voedingsmiddel voor de broodnodige variatie. En je bespaart er ook nog eens duizenden voedselkilometers mee. Waarom soja van ver halen als in Nederland ook mooie lupine of veldbonen als eiwitbron kunnen dienen? Zie de webshop van Waldfarming voor een uitgebreid aanbod van (veelal Nederlandse) biologische bonen en lupine.
-Ik heb een tijd geleden ‘paneermeel’ van tuinbonen ontdekt. Het vervelende van veel vleesvervangers (zeker als je ze kant-en-klaar koopt) is dat ze gewoon te weinig eiwit bevatten om werkelijk als vleesvervanger te kunnen fungeren. Zeker voor veganisten is dat een aandachtspunt. Door dit ‘paneermeel’ te gebruiken heb je 4 vliegen in 1 klap: je houdt je burger zo glutenvrij, je hebt een prachtige aanvulling van eiwit & flink wat extra vezels en je geeft een heerlijke ‘crunchy bite’ aan je burger.
Ik hoop dat dergelijke lekkere voedzame burgers het tij gaan keren: “Helaas zijn we, ondanks alle goede bedoelingen en de vele (soja!)vleesvervangers in de schappen, toch meer vlees gaan eten. Volgens een nieuwsbericht passen die cijfers bij een opmerkelijk patroon: we eten wel meer vleesvervangers, maar niet minder vlees. Jaar na jaar blijft de vleesconsumptie gelijk of stijgt licht. Een belangrijke oorzaak is de horeca, waar men nog wel vlees eet en vaak meer dan thuis. Ook kan er sprake zijn van ‘compensatie’: eet men een dag geen vlees, dan is de kans groot dat men de dag erna meer vlees eet dan normaal.” Aldus dit artikel.
Meer recepten van Rineke
Tip: waar zijn de ingrediënten te koop?
De recepten bevatten soms ingrediënten die je niet in de supermarkt vindt. In natuurwinkels, boerderijwinkels en online zijn ze vaak wel te koop. Mijn favoriete online adressen zijn:
- Het Blauwe Huis kruiden: biologische kruiden en specerijen (ook grootverpakkingen), klik hier voor hun webshop>
- Waldfarming: Voor pasta’s, hele granen en meelmixen van oude graan- en bonenrassen, klik hier >
- Grootverpakkingen meel (ook van oude en/of lokale graansoorten) kun je goed en goedkoop kopen bij o.a. de webshop van Mole’t Lam, De Zuid-molen, Zonnespelt, De Molenwinkel etc. Zoek je specifiek producten uit Westerwolde? Zie deze link.
- Kari’s crackers; voor crackers van de hele graankorrel, waar mogelijk van Nederlandse origine.
- De Woeste Grond: biologisch natuurvlees/bottenbouillon van dieren die hun hele leven hebben losgelopen.
- Your Well zeewieren, klik hier of hier >
- Hofweb: verse producten rechtstreeks van de boer, klik hier >
- Webshops als A Healthy Life, Puur en Fit en PUUR Mieke hebben over de hele linie ook gezonde droogwaren en keukenhulpjes.
Over de bedenker van dit recept
Rineke is opgeleid als natuurgeneeskundig- en orthomoleculair therapeut. Ruim 15 jaar lang heeft ze mensen met chronische klachten begeleid in haar praktijk op het gebied van voeding en leefstijl. Inmiddels richt ze zich volledig op het inspireren van mensen om te kiezen voor onbewerkt, gezond, duurzaam en divers voedsel via haar boeken, lezingen, platforms, magazines en trainingen. Omdat het voor veel mensen moeilijk bleek om gezond eten in de praktijk te brengen, begon ze in 2011 boeken te schrijven.
- Weten van (h)eerlijk eten 1
- Weten van (h)eerlijk eten deel 2
- Alles draait om je Hormonen
- Op weg naar meer energie
- Je Brein vitaal – met elke hap een gezonde stap
- Mooi Eten
- Mooi Eten/Mooi Leven
(H)eerlijke recepten plus uitgebreide achtergrondinformatie om je gezondheid positief te beïnvloeden, vormen in alles wat ze schrijft de rode draad. Het geld van haar bestsellers investeert ze grotendeels in hun biodiversiteitsproject Heerlijk Westerwolds Land. Door een boek te kopen of cadeau te geven ondersteun je niet alleen haar gedachtengoed maar maak je het ook mogelijk dat Rineke volledig onafhankelijk van subsidies, adverteerders of financiers haar jarenlange kennis en recepten gratis kan blijven delen. Meer over Rineke
Disclaimer
Deze informatie vervangt geen enkele medische of voedingskundige behandelingen of adviezen. Het is niet bedoeld als therapie, maar als ondersteuning in de breedste zin van het woord. De auteur is niet verantwoordelijk voor eventuele klachten en bijwerkingen. Mensen die deze informatie opvolgen doen dit op eigen risico. De lezer wordt uitdrukkelijk geadviseerd om zich te wenden tot zijn arts als hij/zij twijfels heeft over zijn persoonlijke gezondheidssituatie. Hoewel de informatie met grote zorg en na gedegen onderzoek is samengesteld, stelt de auteur zich niet aansprakelijk voor eventuele schade als gevolg van eventuele onjuistheden en/of onvolledigheden in deze informatie. Zeker niet als u ook medicijnen gebruikt. Raadpleeg ook dan een deskundige.
De informatie op deze website gaat over voeding, soms met een link naar voedingssupplementen. Houd er s.v.p rekening mee dat:
- Voeding slechts één van de pijlers is waarmee onze gezondheid te beïnvloeden is. Ontspanning, beweging, omgeving (in de brede zin van het woord) en voldoende slaap zijn even belangrijke pijlers.
- Informatie over voedingsstoffen niet een-op-een kan worden doorvertaald naar supplementen. Andersom kunnen onderzoeken die worden aangehaald op basis van supplementen niet een-op-een worden doorvertaald naar voeding.
- Voeding die als gezond te boek staat is slechts gezond als jij het kunt verteren. (Denk ook aan eten wat je slecht verteert als je eigenlijk geen trek hebt).
- In bepaalde periodes van je leven kunnen voedingstoffen die als gezond te boek staan (tijdelijk) minder geschikt zijn.
- Alle grote onderzoeken die over voeding gepubliceerd zijn gaan over voedingspatronen, niet over losse voedingsstoffen. Ook al worden er soms individuele voedingsstoffen genoemd, ze hebben pas effect als ze onderdeel worden van een gezond voedingspatroon en een gezonde leefstijl.
- Op deze website wordt GEEN specifieke voedselstroming gevolgd. Daarom zijn sommige recepten of weetjes niet geschikt bij specifieke dieten.