Slowfood stoofpotjes
Van de mooiste, duurzaamste en duurste ingrediënten kun je in je keuken ongewild en onbedoeld toch iets ongezonds maken: kooktechnieken en bereiding bepalen namelijk ook heel veel van het uiteindelijke gezondheidseffect. Zo is vlees laten sudderen in een vloeistof vele malen gezonder.
Bereiding
Verhit de olie/roomboter in een braadpan, voeg de ui en knoflook toe en fruit een paar minuten aan. Voeg het vlees* en de specerijen toe. Bak een paar minuten goudbruin aan. Voeg het bier toe en verkruimel de bouillonblokjes erboven. Breng het aan de kook, draai de warmtebron lager en laat het vlees zachtjes stoven, circa 45 minuten tot 1 uur. Schil in de tussentijd de zoete aardappelen en snijd in grove stukken. Voeg de aardappel de laatste 10 minuten van de kooktijd aan je stoofpot toe. Let echt op dat ze niet te gaar worden, dat is erg jammer in dit gerecht. Proef en breng eventueel verder op smaak met peper, zout en specerijen. Voeg op het laatst de kidneybonen toe. Serveer met boekweit noodles, gekookte gerst- of haverkorrels en lekkere gestoomde seizoengroenten of een frisse salade.
*Het kost iets meer voorbereiding, maar als je het vlees een dag van tevoren marineert in het bier en de specerijen wordt het nog gezonder en smaakvoller. Op deze manier ontstaan er namelijk minder AGEs en wordt het vlees nog malser.
Bereiding in de crockpot:
Dat is bijna nog gemakkelijker: doe de uien en knoflook samen met een heel klein beetje boter/olie en een mok water in je crockpot. (je kunt het uiteraard ook eerst even kort aanbraden in een koekenpan) Leg daar de kip op. En vervolgens de hardere groentes zoals knollen, pastinaken, wortelen etc. Voeg ook een klein beetje van het zout en de specerijen toe. Voeg een half uur voordat je aan tafel wilt ook de wat zachtere groentes als de zoete aardappel toe + de rest van je zout en specerijen. En een paar minuten voor het opdienen de bonen.
Ik gebruik ter vervanging van rijst altijd graankorrels van bijvoorbeeld spelt, kamut, (naakte)gerst of (naakte)haver. Deze bereid ik ook altijd in de crockpot, per kilo tegelijk. Ik vries het vervolgens weer in porties in zodat je, hoe druk je dag ook is, het alleen nog hoeft te ontdooien en op te warmen in een stoompannetje. Er zijn heel veel van dit soort slowcookers, ik heb deze.
Ingrediënten
- 3 eetlepels olijfolie of roomboter
- 500 gram gesnipperde ui
- 2 tenen geperste knoflook
- 500 gram biologisch pouletvlees van hanen (of van geitenbok of stier)*
- snufje gemalen chilipoeder of
- 200-300 gram pastinaak, schorseneer of wortel
*Ook erg lekker in deze stoofpot: Seitan in tamarisaus (deze stoof je niet mee maar door je vlak voor het opdienen door je gerecht)
- 10 gram garam masala (of nog lekkerder, deze overheerlijk specerijemix)
- flinke theelepel curcuma
- zout en peper naar smaak
- 330 ml bruin bier of bokbier (anders water of rode wijn)
- 300-400 gram zoete aardappel (of andere seizoengroente)
- 100 gram santen of 200 ml kokosmelk
- 300-400 gram gekookte bonen
Gezondheidstips
Recept uit mijn boek Je Brein Vitaal
AGEs
Ik blijf het vreemd vinden dat, als we echt overstappen naar culinaire verwennerij, we dan ook vaak meer ongezonde kooktechnieken en bereidingen gaan toepassen. Denk aan vlees roosteren, karameliseren,
bruine korstjes en frituren. Bij dit soort processen ontstaan zogenaamde AGEs: Advanced Glycation Endproducts. Suikers en eiwitten binden zich aan elkaar en vormen zo sterke vrije radicalen die ‘gezond oud worden en je breinvitaliteit danig in de weg kunnen staan. AGEs ontstaan onder andere uit de zogenaamde Maillard-reactie: de prachtige bruine kleur (en heerlijke geur) die het bakken van brood, het karameliseren van suikers en het roosteren van vlees geeft. En die je vaak het water in de mond laat lopen. Lange tijd werd gedacht dat deze AGEs met name voor complicaties zorgden bij mensen met diabetes, nierproblemen of hart- en vaatziekten. Dankzij jarenlang onderzoek door professor Helen Vlassara weten we nu dat het een groter en serieuzer probleem is dan we hadden kunnen vermoeden. Zelfs bij ongeboren en jonge kinderen kan een overmaat aan AGEs al voor problemen en een zeker overgewicht zorgen en zo gezond oud worden in de weg staan. Een flink aantal ziekterisico’s wordt mede in verband gebracht met overmatig veel AGEs: diabetes en de complicaties ervan (oog-, nier-, hart- en vaatproblemen), insulineresistentie, alzheimer, ontstekingsziekten etc. Onder invloed van deze ziekten gaat het lichaam ook zelf nog meer AGEs produceren. Daarom is beperking van AGEs via de voeding een gezonde stap, of je nu gezond of ziek bent. Vlees stoven in water, wijn of bier voorkomt de vorming van overmatige AGEs. Lees voor andere tips over kaas, suikers etc. verder in mijn artikel over AGEs.
Stoof of pocheer
Stoven (of pocheren) is dus gezonder. Duurt ook veel langer. En voor de mensen die op gas koken is dat zeker nu niet echt een optie. En ook niet voor de mensen die het veel te druk hebben om in de keuken te staan. Na lange werkdagen zie ik het ook niet zitten om nog een slowfood maaltijd in elkaar te draaien. Daarom ben ik zo ongelooflijk blij met mijn crockpot: mijn slowfood bereider waar je niet bij hoeft te blijven en die maar heel weinig stroom verbruikt. Zo kan slowfood juist in tijden van stress een handige hulp zijn. Ik heb deze crockpot, er zullen er vast veel meer zijn hoor. Maar deze is zo heerlijk simpel qua bediening en ik vind de keramische binnenpot zo mooi om het ook direct in op te dienen.
Eet je vlees? Kies voor eerlijk vlees dat je eerlijk bereid.
Waarom ik voor ‘mannenvlees’ heb gekozen? Omdat mannetjesdieren het ‘overtollige bijproduct’ worden genoemd van de melk- of eieren productie. Dieren die gehouden worden om dagelijks melk te geven, moeten nu eenmaal lammetjes/kalfjes baren om de melkproductie gaande te houden. Logischerwijs is één op de twee lammetjes/kalfjes een bokje of een stiertje. En om een maximale eierproductie te genereren, is er elke 1,5 jaar een nieuwe leghen nodig. Bij het uitbroeden van de eieren voor nieuwe leghennen kruipen er ook 50% haantjes uit het ei. Vegetarisch eten helpt dus ook niet om dit leed te verzachten. De haantjes worden normaal gesproken direct gedood, omdat ze geen economische waarde hebben. Inmiddels zijn er, vooral in de biologische sector, volop ‘reddingsacties’ voor deze mannetjesdieren. Eet je vlees? Kies dan ook eens voor dit ‘mannenvlees’. Voorwaarde is dan natuurlijk wel dat de dieren een duurzaam leven hebben gehad en het liefst gevoerd zijn met volwaardige reststromen.
Ook vlees van dieren die hun leven lang buiten gelopen hebben is uiteraard een eerlijker (en gezondere keuze voor mens en aarde) dan willekeurig vlees. Zie bijvoorbeeld het verhaal van Sanne Beld/Met Natuur mee over regeneratieve begrazing. Of vlees van De Woeste Grond dat vooral afkomstig is van dieren uit natuurgebieden.
Van Hollandse bodem
En wat ik zelf héél erg leuk vindt aan dit overheerlijke recept: de ingrediënten (haver, gerst, bonen, haan, groenten) komen allemaal van Nederlandse bodem. Het gros komt zelfs van ‘vlak om de hoek’. Zie onderaan dit recept adressen waar je hele / lokale granen en bonen kunt kopen.
Meer recepten van Rineke
Tip: waar zijn de ingrediënten te koop?
De recepten bevatten soms ingrediënten die je niet in de supermarkt vindt. In natuurwinkels, boerderijwinkels en online zijn ze vaak wel te koop. Mijn favoriete online adressen zijn:
- Het Blauwe Huis kruiden: biologische kruiden en specerijen (ook grootverpakkingen), klik hier voor hun webshop>
- Waldfarming: Voor pasta’s, hele granen en meelmixen van oude graan- en bonenrassen, klik hier >
- Grootverpakkingen meel (ook van oude en/of lokale graansoorten) kun je goed en goedkoop kopen bij o.a. de webshop van Mole’t Lam, De Zuid-molen, Zonnespelt, De Molenwinkel etc. Zoek je specifiek producten uit Westerwolde? Zie deze link.
- Kari’s crackers; voor crackers van de hele graankorrel, waar mogelijk van Nederlandse origine.
- De Woeste Grond: biologisch natuurvlees/bottenbouillon van dieren die hun hele leven hebben losgelopen.
- Your Well zeewieren, klik hier of hier >
- Hofweb: verse producten rechtstreeks van de boer, klik hier >
- Webshops als A Healthy Life, Puur en Fit en PUUR Mieke hebben over de hele linie ook gezonde droogwaren en keukenhulpjes.
Over de bedenker van dit recept
Rineke is opgeleid als natuurgeneeskundig- en orthomoleculair therapeut. Ruim 15 jaar lang heeft ze mensen met chronische klachten begeleid in haar praktijk op het gebied van voeding en leefstijl. Inmiddels richt ze zich volledig op het inspireren van mensen om te kiezen voor onbewerkt, gezond, duurzaam en divers voedsel via haar boeken, lezingen, platforms, magazines en trainingen. Omdat het voor veel mensen moeilijk bleek om gezond eten in de praktijk te brengen, begon ze in 2011 boeken te schrijven.
- Weten van (h)eerlijk eten 1
- Weten van (h)eerlijk eten deel 2
- Alles draait om je Hormonen
- Op weg naar meer energie
- Je Brein vitaal – met elke hap een gezonde stap
- Mooi Eten
- Mooi Eten/Mooi Leven
(H)eerlijke recepten plus uitgebreide achtergrondinformatie om je gezondheid positief te beïnvloeden, vormen in alles wat ze schrijft de rode draad. Het geld van haar bestsellers investeert ze grotendeels in hun biodiversiteitsproject Heerlijk Westerwolds Land. Door een boek te kopen of cadeau te geven ondersteun je niet alleen haar gedachtengoed maar maak je het ook mogelijk dat Rineke volledig onafhankelijk van subsidies, adverteerders of financiers haar jarenlange kennis en recepten gratis kan blijven delen. Meer over Rineke
Disclaimer
Deze informatie vervangt geen enkele medische of voedingskundige behandelingen of adviezen. Het is niet bedoeld als therapie, maar als ondersteuning in de breedste zin van het woord. De auteur is niet verantwoordelijk voor eventuele klachten en bijwerkingen. Mensen die deze informatie opvolgen doen dit op eigen risico. De lezer wordt uitdrukkelijk geadviseerd om zich te wenden tot zijn arts als hij/zij twijfels heeft over zijn persoonlijke gezondheidssituatie. Hoewel de informatie met grote zorg en na gedegen onderzoek is samengesteld, stelt de auteur zich niet aansprakelijk voor eventuele schade als gevolg van eventuele onjuistheden en/of onvolledigheden in deze informatie. Zeker niet als u ook medicijnen gebruikt. Raadpleeg ook dan een deskundige.
De informatie op deze website gaat over voeding, soms met een link naar voedingssupplementen. Houd er s.v.p rekening mee dat:
- Voeding slechts één van de pijlers is waarmee onze gezondheid te beïnvloeden is. Ontspanning, beweging, omgeving (in de brede zin van het woord) en voldoende slaap zijn even belangrijke pijlers.
- Informatie over voedingsstoffen niet een-op-een kan worden doorvertaald naar supplementen. Andersom kunnen onderzoeken die worden aangehaald op basis van supplementen niet een-op-een worden doorvertaald naar voeding.
- Voeding die als gezond te boek staat is slechts gezond als jij het kunt verteren. (Denk ook aan eten wat je slecht verteert als je eigenlijk geen trek hebt).
- In bepaalde periodes van je leven kunnen voedingstoffen die als gezond te boek staan (tijdelijk) minder geschikt zijn.
- Alle grote onderzoeken die over voeding gepubliceerd zijn gaan over voedingspatronen, niet over losse voedingsstoffen. Ook al worden er soms individuele voedingsstoffen genoemd, ze hebben pas effect als ze onderdeel worden van een gezond voedingspatroon en een gezonde leefstijl.
- Op deze website wordt GEEN specifieke voedselstroming gevolgd. Daarom zijn sommige recepten of weetjes niet geschikt bij specifieke dieten.