Oergranen brood van de hele graankorrel

Gezondheidstips

Geïnspireerd door de prachtige oergranen die bij ons in Westerwolde (en bij ons zelf op Heerlijk Westerwolds Land) geteeld worden bedacht ik dit brood. Ik ben gek op oergranen: ze zijn prachtig om te zien, zijn robuust omdat ze zonder kunstmest en bestrijdingsmiddelen geteeld kunnen (zelfs moeten) worden, ze dragen bij aan een prachtig landschap en aan een gezonde bodem. En zijn ook nog eens superlekker (vind ik tenminste), voedzaam en gezond. Vreemd eigenlijk dat we deze oergranen zo weinig eten terwijl ze in Nederland geteeld kunnen worden. En zeker zo vreemd is het dat er in een tijd waarin de wereld zo op zijn kop staat nog steeds gezegd wordt dat Nederlands graan niet geschikt is voor brood. En dat klopt inderdaad als we brood van witte tarwebloem willen blijven eten. Maar waarom niet terug naar brood zoals het vroeger was? Gelukkig denken steeds meer bakkers daar anders over en bakken brood van Nederlands graan. Van rogge, haver, boekweit, gerst bijvoorbeeld.

Gerst kennen we natuurlijk vooral als ingredient voor bier. Maar wist je dat je er prachtig brood mee kunt bakken? Eet je gerst als hele korrel (door het door brood ter vervanging van een deel van het meel) of eet je het als pasta vervanger dan maak je een mooie stap voor een gezondere bloedsuikerspiegel) Hele korrels hebben een veel lagere glycemische lading dan meel. In een klein onderzoekje werd het eten van brood met hele gerstkorrels vergeleken met het eten van witbrood. Na enkele dagen verbeterden de glucose- en insulinewaarden en verbeterde de eetlust regulatie.(1) Daarmee zou gerst eten positief kunnen werken op het risico van overgewicht, metabool syndroom en diabetes.(2) Een andere uitwerking van dit brood bleek het effect op de darmflora te zijn: het stimuleerde de groei van een bepaalde bacterie soort (Prevotella copri) die een positief effect liet zien op zowel eetlust regulatie, vermindering van ontstekingen als op de bloedsuikerspiegel.(4)

Hoewel kleine onderzoeken toont het wellicht wel aan dat, hoewel granen vaak de ‘schuld’ krijgen van diabetes en overgewicht, dit niet altijd opgaat. Zie mijn artikel Granen bejubeld en verguisd. Het blijft spijtig dat we vaak alle granen over een kam scheren. Zeker omdat oergranen vaak totaal andere eigenschappen hebben ten opzichte van moderne tarwe: vaak bevatten ze meer eiwitten, antioxidanten, vitamines/mineralen/sporenelementen (B, E, magnesium, zink, ijzer, kalium, silicium) en bijzondere vezels als bèta-glucanen, inuline enzovoort. Dergelijk vezels staan er bekend om dat ze direct of indirect ontstekings-, bloedsuikerspiegel- en cholesterolverlagend zijn. En daarmee over eigenschappen beschikken die het risico op hart-en-vaatziekten mede kunnen verlagen.(5) En niet alleen op hart-en vaatziekten: logischerwijs op alle chronische ziektebeelden: steeds meer onderzoeken geven aan dat nagenoeg alle chronische ziekten (ook diabetes en de complicaties ervan) ontstaan vanuit onze darmen. En dat ruim voldoende vezels en antioxidanten het spreekwoordelijke ‘Ei van Columbus’ voor onze gezondheid zijn. Zie mijn artikel vezels, vezels, vezels.

Dat wil overigens niet zeggen dat een dergelijk brood voor iedereen geschikt is. Voedingsmiddelen die voor iedereen geschikt en heilzaam zijn bestaan simpelweg niet. En bij diabeten is er soms een drastische ‘reset’ van hun stofwisseling nodig om insulineresistentie op te heffen. Zie mijn artikel over het ketogene dieet.

Gebruik deze hele graankorrels ook eens als vervanger van rijst. Rijst is hoogglycemisch en komt van ver. Nederlandse rijst (zoals bedacht door Waldfarming) is zeker zo smakelijk, is voedzaam en heeft veel minder effect op je bloedsuikerspiegel.