Het juiste moment voor Camelina olie

7 februari 2023

Ajaan en Joris Hijmans met hun Camelina olie. Zoals je verderop zult lezen: deze olie verdient zeker het keurmerk van MOOI Eten uit de Lokale keten

Ajaan en Joris Hijmans zijn de pioniers achter Drentse Camelina Olie. Ik ontmoette hen om het verhaal achter hun prachtige culinaire olie te ontdekken. Het was een échte ontmoeting waarin we veel te weinig tijd hadden om alles uit te wisselen. Simpelweg omdat we zoveel gezamenlijke idealen en passies hebben, zoals eerlijk lokaal voedsel, bodemgezondheid, Omega-3 vetzuren en DOEN. Ik ontmoet niet dagelijks gelijkgestemden met dezelfde passie voor plantaardige Omega 3 vetzuren. Nu wel! Vergeet niet om aan het eind van het artikel hun aanbieding + winactie te bekijken.

Plantaardige Omega 3 olie

Wie Rineke al langer kent weet dat zij groot pleitbezorger is voor het consumeren van plantaardige Omega 3 olie uit planten of EPA/DHA uit algen. Waarom de zee/oceaan overbevissen voor deze wezenlijke vetzuren als planten ze ook kunnen leveren? Ze schreef er vele hoofdstukken in haar boeken, blogs en artikelen over:

Een klein stukje historie

In het prachtige Zuidwolde (Dr) ontmoet Ajaan, de oprichter van Kairos* en zijn zoon Joris. Samen met de rest van de familie zijn ze de denkers en doeners achter de goudgele Camelina olie. Aangezien ze (net als wij met Heerlijk Westerwolds Land) geen boer zijn, was ik erg benieuwd naar de historie achter hun stap met deze olie. Wat bracht hen nu op het idee om zo’n oud gewas (dat vroeger werd verbouwd op de Celtic Fields) weer te gaan telen en er een olie uit te persen? Nou, om een lang verhaal kort te maken: Ajaan die zijn hele leven werkte in zowel Agri- & Foodbusiness kreeg tijdens een studiereis (in de tijd dat hij nog Commissaris van de ‘Rabobank Het Drentse Land’ was) een presentatie van een 78-jarige Nederlands boer in Brazilië. Het ging over zijn leven en zijn strijd tegen bodemerosie. Lees meer via deze link. De sheets tijdens de presentatie waren een soort shock: “Dit kon toch niet waar zijn?” Maar het was wel waar: in no-time verliezen we onze kostbare aarde en raakt de aarde ook zijn waterbergende vermogen kwijt. Grote oorzaak zijn de huidige landbouwmethodes. De boer in kwestie zag in een paar jaar zijn bodem weer gezonder worden door de bodem niet meer te ploegen en direct in te zaaien. Ajaan was overtuigd dat deze boer op een interessant spoor zat. De toekomst moest regeneratief worden; waarin de plant de bodem voedt, de bodem de plant en wij zo weer voedsel met voedingswaarde op ons bord krijgen. Maar dan moeten we wel anders, héél anders, met de bodem omgaan. Door het voorbeeld van de 78-jarige boer ging Ajaan op zoek naar meer informatie en een directzaaimachine. Een hele investering voor iemand die geen boer is, maar wil experimenteren op slechts 2 hectare grond. Op een Franse markt kwam hij Camelina olie uit de korte keten tegen. Prachtige goudgele olie, lekker, culinair en ook nog eens gezond vanwege zijn gunstige Omega 3-6 balans (2:1) voor de mens. Bovendien goed voor de bodem en insecten en een gewas waar je met 2 hectare toch een mooie opbrengst van kon krijgen. Zeker als je er een meerwaarde aan zou geven door er olie van te maken. Dat moest het gaan worden op zijn akker! En zo werd de volgende investering gedaan: een oliepers en extra land voor een ruimere gewasrotatie. En het lukte; de eerste oogst en de eerste olie. De rest van de familie werd ingeschakeld voor kritische feedback, een website, de etiketten, receptontwikkeling en ze konden los! Ze schakelden een laboratorium in om analyses te maken van de olie: per slot van rekening moet je wel zeker weten wat je op de markt zet. Bovendien waren ze benieuwd naar de werkelijke voedingswaarden. Algemene tabellen zeggen immers niets over de voedingswaarde van hun specifieke olie. Zie deze link.

* Leuk om te weten dat de bedrijfsnaam een hele toepasselijke is: het betekent het juiste moment/de goede gelegenheid. 

De olie als middel, niet als doel

Ajaan en Joris zijn er van overtuigd dat het anders en misschien wel beter kan in zowel de landbouw, de voedselketen en het gehele voedselsysteem. In alle opzichten, ook sociaaleconomisch. De boer moet weer onze held worden. Maar hoe dan? Er zijn vele ideeën, opvattingen en theorieën, maar hoe gaat het dan in de praktijk met dat regeneratieve boeren? Door letterlijk weer met de voeten in de aarde te staan, gewoon te beginnen met doen, te experimenteren en te observeren. En het verhaal vertellen aan andere boeren en deskundigen, je daarbij open te stellen voor zowel succes als mislukkingen. “Door anders te kijken en anders te denken gaan we uiteindelijk anders DOEN. Maar om werkelijk de stap naar anders DOEN te maken moeten we inzichten hebben.” En dat inzicht in de hele keten van bodem tot bord geven…..dat is hen op het lijf geschreven om dat voor elkaar te krijgen. Beide op hun eigen manier. Joris (vanuit zijn studieprogramma's MSc Resilient Farming and Food Systems, specialisatie Agroecologie en MSc Communication, Health & Life Sciences, specialisatie Communication & Innovation) besloot bijvoorbeeld niet in Utrecht te gaan wonen maar thuis, op het land. Om elke dag te kunnen observeren, te zien en te ontdekken. En hoewel Ajaan met zijn jarenlange kennis het verhaal over regeneratieve landbouw zo zou kunnen overbrengen, besloot hij het zelf te gaan doen. Zo kan hij het letterlijk en figuurlijk met hart en ziel toepassen in projecten en overbrengen op anderen. Puttend uit hun eigen ervaring. Uit eigen successen en minder grote successen.

Duurzaamheid

Zo langzamerhand zijn duurzaamheid en regeneratieve landbouw begrippen geworden die door iedereen te pas en te onpas gebruikt worden. Helaas, ook door greenwashers, dat is hen bekend. Daarom moet je in gesprek blijven en samen werken. Zeggen wat je doet en doen wat je zegt. Transparant blijven en niet alleen naar de duurzaamheid van de bodem of het gewas kijken. Bekijk alles in de brede definitie van duurzaamheid:

Regeneratieve landbouw is een vorm van landbouw waarin bodembescherming centraal staat om zo bij te dragen aan verschillende ecosysteemdiensten. Daarbij is de ambitie dat dit niet alleen het milieu zal verbeteren, maar ook de sociale en economische dimensies van duurzame voedselproductie (Schreefel et al. 2020 p.6).

Dat betekent ook de boer een eerlijke prijs geven en voedsel weer een wezenlijk onderdeel van onze sociale en economische omgeving laten worden. En niet te vergeten: wetenschap en ervaring beide een rol te geven. Ze zijn immers beide onlosmakelijk verbonden met de gezondheid van al wat leeft.

Een heus geschenk, deze olie

Waarom iemand wél speciaal bier of wijn in cadeauverpakking geven maar niet een prachtige olie in cadeauverpakking? Een olie die lekker, gezond, prachtig goudgeel is en een smaakmix is van asperges (met accenten van sesam en hazelnoten). Als dat geen culinair geschenk is, dachten Ajaan en Joris. En dat vind ik ook. Wat geven we elkaar vaak iets cadeau wat noch gezond is voor de aarde, noch voor onze eigen gezondheid. Zie mijn blog erover. Ik ben fan van deze koudgeperste olie met een prachtige verhouding Omega 3-6-9 vetzuren van resp. 35, 18 en 30%. Koud gebruikt heb je het meeste voordeel van deze olie. Ik gebruik het zelf voor pesto’s, spreads, sauzen, of sprenkel (als ik de pan van het vuur heb gehaald) een lepeltje over een curry, stamppotje of een kom soep. Of over de muesli. Maar wil je het gewoon voor je gezondheid gebruiken en niet in een gerecht? Dat kan uiteraard ook. Een koffielepel per dag is dan een gezonde stap. En wat ook nog mooi is om te weten: de olie is rijk aan vitamine E. Nou hebben de meeste plantenoliën dat wel, maar deze olie heeft juist die mooie mix van allerlei tocoferolen.

Gebruik het culinair over een gerecht of heel functioneel met een lepeltje per dag.

Geef je een MOOI geschenk aan jezelf of iemand anders?

Passend bij het thema van ‘MOOI Eten uit de lokale keten’ leek het Ajaan en Joris leuk om een ‘MOOI geschenk’ aan te bieden, een ervaring en herinnering voor jezelf en/of een ander.

Gebruik de code 'MooiGeschenk' bij aankoop van minimaal twee flesjes Camelina olie in de webshop van KAIROS, en:
  • ontvang 10% korting op alle olie in je bestelling.
  • maak kans op een verblijf van twee nachten in het Houten Huisje* en krijg een rondleiding op maat tussen de velden waar de Camelina wordt geteeld.

Goed om te weten:

  • De actie loopt tot 31 maart 2023
  • Kairos produceert alles zelf, met zorg en op kleine schaal. Levertijden kunnen hierdoor soms oplopen. Zij berichten je als dat het geval is.
  • Meer bestellingen wordt gewaardeerd, maar vergroot niet de kans op winnen. Zo proberen zij het eerlijker te maken voor mensen die minder kunnen besteden.
  • Je aankoop en andere feedback is enorm waardevol. Het helpt hen bij verdere productontwikkelingen. Liever een 5L jerrycan of een navulbare beugelfles met schenktuit? Laat het weten via de website of info@kairos-agrifood.com. Kairos hoort het graag!

*3 dagen/2 nachten, in overleg in te plannen. Meer info op www.houtenhuisje.com.