Wat is Heerlijk Westerwolds Land? Een 'voedingsoase' met compassie voor mens en planeet.
Heerlijk Westerwolds Land is een educatieve ‘Voedingsoase’ waar ‘gezondheidswaarde per hectare’ en compassie voor eerlijk voedsel de rode draad vormt. Hier kun je zien, voelen, beleven en proeven wat zoveel mogelijk biodiversiteit en vitaliteit voor onze gezondheid en ons welzijn kunnen betekenen. Hier dragen we het concept ‘Zorgzame Voeding’ in woord en daad uit: wat betreft teelt, bodembeheer, oogst, voedselverwerking en als voeding op je bord.


Heerlijk Westerwolds Land is een akkerbouwperceel middenin de prachtige gemeente Westerwolde (Sellingen) waar het lijkt alsof de tijd een beetje heeft stilgestaan. Westerwolde wordt gekenmerkt door een kleinschalig cultuurhistorisch landschap. Het is een initiatief van Jan Dommerholt en voedingsdeskundige/auteur Rineke Dijkinga. Hun pilotproject gaat niet om ‘opbrengst per hectare’ maar om ‘waarde per hectare’: voor de bodem, dieren, consumenten, boeren en de aarde. Daarom hebben zij hun ‘zorgzame voedingsoase’ ook een project voor bijen, bodem, boeren en jouw bord genoemd.
Op de mini-akkers werken we met Agroforestry, in de moestuin met permacultuur en we hebben de afgelopen jaren honderden planten, struiken en bomen aangeplant om de biodiversiteit te verhogen. Op de wandelpaden en in de tuin staan vele informatiepanelen om bezoekers over het project te vertellen.

Op Heerlijk Westerwolds Land dragen we het concept ‘Zorgzame Voeding’ in woord en daad uit.
Het begrip ‘zorgzame voeding’ gaat op ons land over de teelt, het bodembeheer, de oogst, voedselverwerking en als uiteindelijk voedsel op ons bord.
Verleiden, verwonderen, vertellen en kennis verspreiden zijn de uitgangspunten voor ons educatieve/informatieve biodiversiteitsproject:
- ‘Voeding als medicijn’ zoals mensen dat duizenden jaren hebben toegepast, gebruikmakend van de geneeskracht van (on)kruiden, groenten, fruit en kruiden.
- Uit een gezonde bodem, voor een gezonde bodem (onze darmen). Voeding moet het microbioom van de gezonde bodem kunnen overdragen op het microbioom van de mens.
- Voedingswaarde per hectare, in plaats van opbrengst per hectare. Het moet alle voedingsstoffen bevatten, ook in de juiste verhoudingen.
- Het moet levenskracht en vitaliteit bevatten en maximaal divers zijn.
We nemen iedereen in woord, beeld en daad graag mee in de wereld van zorgzame stappen zetten: voor de gezondheid van mens en alles wat leeft op deze planeet. NIet alleen nu maar ook met het oog op de toekomst.
Zie ook Rineke’s artikelen erover:
- “Eet het jaarrond van eigen grond“
- ‘Reis je een stukje met me mee? Ik ga op voedselsafari‘.
- Vanaf nu heet ik VoedingsEcoïst.
Het project draait volledig zonder subsidie of winst-oogmerk. Het wordt gefinancierd met de opbrengst van Rineke’s boeken en trainingen

Bijna overbodig om te zeggen dat het onder deze teeltvoorwaarden plaatsvindt:
- Met de natuur mee en passend bij de grondsoort.
- Teelt zonder kunstmest en chemische bestrijdingsmiddelen; onbespoten, dus puur natuur (ook zonder de middelen die in de biologische landbouw wel zijn toegestaan)
- Zoveel mogelijk zaadvaste rassen. Zie deze link.
- Maximale biodiversiteit.
- Zo weinig mogelijk ingrijpen in de bodem (grondbewerking, verdichting)

Rineke Dijkinga richt zich op het verspreiden van haar kennis via trainingen en het schrijven van boeken. Land kopen leek een opmerkelijke stap voor mensen die geen boer zijn. Maar eigenlijk is ie heel logisch: steeds vaker hoorde ze zichzelf uitleggen dat de fase vóórdat het voedsel op ons bord ligt bepaalt óf en hóe voeding in ons lichaam zijn werk kan doen. Na 20 jaar als voedingsdeskundige in de complementaire gezondheidszorg beseft ze dat de problemen in zowel de landbouw, de natuur als de gezondheidszorg veel raakvlakken hebben. En dat preventie van chronische ziekte ook via regeneratieve landbouw aangepakt moeten worden. Dat verband leggen is de grote drijfveer op Heerlijk Westerwolds Land.
Over de relatie tussen de bodem, de natuur en onze eigen gezondheid schreef Rineke de afgelopen jaren veel artikelen:
- Bodempijn
- Leg de bodems onder onze gezondheid
- Zullen we weer verliefd worden op het leven
- Natuurwetten wijzen ons de gezonde weg
- De divertarier
- Hormoonverstorende stoffen
- Bestrijdingsmiddelen en jouw darmgezondheid
- Oma wat heeft u eraan gedaan?
- Zorgzame voeding
Het probleem van de verarmde bodems en er vervolgens nog armer (ultra processed voedsel) van maken heeft grote impact op de gezondheid van mens, dier, plant en natuur. Het leidt tot veel van onze chronische ziekten. We kunnen uit deze houdgreep komen als we hier vanuit een veel breder perspectief mee aan de slag aan. En zorgzame voeding het nieuwe normaal laten worden. Vandaar ook dat Rineke initiatiefnemer is van:
- Een unieke serie outdoor-seminars “De boer, de arts en de kok. | Over de bodems onder onze gezondheid“. De kick-off hiervan was in 2024 dan ook op Heerlijk Westerwolds Land.
- Het platform de ECOIST. Zie het artikel van Rineke “Vanaf nu heet ik VoedingsEcoïst.”
Bekijk video’s over Heerlijk Westerwolds
2024, de stap naar nog meer biodiversiteit
Over Heerlijk Westerwolds Land
Geen boerin, toch land
Terugblik 2021
Agroforestry
Een gezonde voedingsbodem
Quinoa in Nederland
Agroforestry op Heerlijk Westerwolds Land
Heerlijk Westerwolds land was een aantal jaren een van de deelnemers aan het pilotproject Agroforestry van de WUR dat klimaatbestendigheid van de landbouw en verhoging van de biodiversiteit tot doel heeft. Zie deze video die de WUR erover maakte. Helaas is het project in Nederland door de WUR beëindigd in 2023.
Agroforestry is een teeltsysteem waarin bomen of struiken bewust worden gecombineerd met eenjarige teelten of grasland en veehouderij.
Kenmerken:
- zowel akkerbouw als bomen/struiken (in rijen)
- voorkomt erosie, geeft luwte
- CO2 vastlegging in de bodem en hout
- groeiende bodemvruchtbaarheid
Het perceel wordt zodanig ingericht dat er een combinatieteelt is van akker/tuinbouw met bomen en struiken. Deze bomen en struiken staan in rijen. Op deze wijze is tussen de rijen akker-tuinbouw mogelijk en mechanische oogst van de vruchten van de bomen en struiken.
De twee voedselbossen die Heerlijk Westerwolds Land omringen dragen ook bij aan bovenstaande kenmerken.
De indeling op Heerlijk Westerwolds Land
De voedselbossen die het perceel omringen dragen bij aan deze bodemgezondheid en aan biodiversiteit. Een must om insecten/bestuivers, vlinders en vogels aan te trekken.
Heerlijk Westerwolds land was een aantal jaren een van de deelnemers aan het pilotproject Agroforestry van de WUR dat klimaatbestendigheid van de landbouw en verhoging van de biodiversiteit tot doel heeft. Zie deze video die de WUR erover maakte.
In 2024 is het land nogmaals qua indeling veranderd, zie foto hieronder: we hebben 3 stroken opgedeeld in 45 mini-mini-akkers van 1.20 meter met vaste rijpaden. Zo hoeven we nooit meer met machines op de akkertjes, kunnen we nog meer biodiversiteit verbouwen, kunnen we akkers gebruiken voor mulch en compost en goed systeem van wisselteelt aanhouden. De mechanisatie is, vooral door Jan, helemaal op maat gemaakt en aangepast aan de akertjes van 1.20 meter.