Wat is Heerlijk Westerwolds Land? Biodiversiteitsproject voor bijen, bodem, boeren en jouw bord.
Heerlijk Westerwolds Land is een educatief project waar ‘gezondheidswaarde per hectare’ de rode draad vormt. Hier kun je zien, voelen, beleven en proeven (niet kopen) wat Agroforestry, permacultuur en zoveel mogelijk biodiversiteit voor de gezondheid op ons bord kunnen betekenen. Via inspiratietrainingen, themadagen en excursies leren we mensen hoe je het jaar rond van eigen grond kunt eten.
Heerlijk Westerwolds Land is een akkerbouwperceel middenin de prachtige gemeente Westerwolde (Sellingen) waar het lijkt alsof de tijd een beetje heeft stilgestaan. Westerwolde wordt gekenmerkt door een kleinschalig cultuurhistorisch landschap. Het is een initiatief van Jan Dommerholt en voedingsdeskundige/auteur Rineke Dijkinga. Hun pilotproject gaat niet om ‘opbrengst per hectare’ maar om ‘waarde per hectare’: voor de bodem, dieren, consumenten, boeren en de aarde. Daarom hebben zij het ook ‘een project voor bijen, bodem, boeren en jouw bord’ genoemd.
Op de mini-akkers werken we met Agroforestry, in de moestuin met permacultuur en we hebben de afgelopen jaren honderden planten, struiken en bomen aangeplant om de biodiversiteit te verhogen. Op de wandelpaden en in de tuin staan vele informatiepanelen om bezoekers over het project te vertellen.
Het project “Eet het jaarrond van eigen grond” gaat van start op Heerlijk Westerwolds Land
In 2023 schreef Rineke het plan “Eet het jaarrond van eigen grond“. Op Heerlijk Westerwolds Land de biodiversiteit verhogen, de bodem verbeteren, mensen leren de overvloed aan voedsel te bewaren, oogstdagen en voedseltrainingen te organiseren etc. is leuk, maar het wordt nog leuker als er een mozaikpatroon door heel Nederland zou liggen met dergelijke oases.
Vanaf 2024 wordt bovenstaande pilot op Heerlijk Westerwolds Land uitgevoerd. Hopelijk volgen er in de jaren erna nog heel wat locaties. Lees er verder over in Rineke’s blog: ‘Reis je een stukje met me mee? Ik ga op voedselsafari‘.
Het project draait volledig zonder subsidie of winst-oogmerk. Het wordt gefinancierd met de opbrengst van Rineke’s boeken. Een donatie voor ons plan is zeer welkom!
Rineke Dijkinga richt zich op het verspreiden van haar kennis via trainingen en het schrijven van boeken. Land kopen leek een opmerkelijke stap voor mensen die geen boer zijn. Maar eigenlijk is ie heel logisch: steeds vaker hoorde ze zichzelf uitleggen dat de fase vóórdat het voedsel op ons bord ligt bepaalt óf en hóe voeding in ons lichaam zijn werk kan doen. Na 20 jaar als voedingsdeskundige in de complementaire gezondheidszorg beseft ze dat de problemen in zowel de landbouw, de natuur als de gezondheidszorg veel raakvlakken hebben. En dat preventie van chronische ziekte ook via regeneratieve landbouw aangepakt moeten worden. Dat verband leggen is de grote drijfveer op Heerlijk Westerwolds Land.
Over de relatie tussen de bodem, de natuur en onze eigen gezondheid schreef Rineke de afgelopen jaren veel artikelen:
- Bodempijn
- Leg de bodems onder onze gezondheid
- Zullen we weer verliefd worden op het leven
- Natuurwetten wijzen ons de gezonde weg
- De divertarier
- Hormoonverstorende stoffen
- Bestrijdingsmiddelen en jouw darmgezondheid
- Oma wat heeft u eraan gedaan?
Het probleem van de verarmde bodems en er vervolgens nog armer (ultra processed voedsel) van maken heeft grote impact op de gezondheid van mens, dier, plant en natuur. Deze problemen kunnen alleen opgelost worden als we hier vanuit een veel breder perspectief mee aan de slag aan. Vandaar ook dat Rineke initiatiefnemer is van een unieke serie outdoor-seminars “De boer, de arts en de kok. | Over de bodems onder onze gezondheid“. De kick-off hiervan is dan ook op Heerlijk Westerwolds Land.
Bekijk video’s over Heerlijk Westerwolds
Agroforestry op Heerlijk Westerwolds Land
Heerlijk Westerwolds land was een aantal jaren een van de deelnemers aan het pilotproject Agroforestry van de WUR dat klimaatbestendigheid van de landbouw en verhoging van de biodiversiteit tot doel heeft. Zie deze video die de WUR erover maakte. Helaas is het project in Nederland door de WUR beëindigd in 2023.
Agroforestry is een teeltsysteem waarin bomen of struiken bewust worden gecombineerd met eenjarige teelten of grasland en veehouderij.
Kenmerken:
- zowel akkerbouw als bomen/struiken (in rijen)
- voorkomt erosie, geeft luwte
- CO2 vastlegging in de bodem en hout
- groeiende bodemvruchtbaarheid
Het perceel wordt zodanig ingericht dat er een combinatieteelt is van akker/tuinbouw met bomen en struiken. Deze bomen en struiken staan in rijen. Op deze wijze is tussen de rijen akker-tuinbouw mogelijk en mechanische oogst van de vruchten van de bomen en struiken.
De twee voedselbossen die Heerlijk Westerwolds Land omringen dragen ook bij aan bovenstaande kenmerken.
De indeling op Heerlijk Westerwolds Land
De voedselbossen die het perceel omringen dragen bij aan deze bodemgezondheid en aan biodiversiteit. Een must om insecten/bestuivers, vlinders en vogels aan te trekken.
Heerlijk Westerwolds land was een aantal jaren een van de deelnemers aan het pilotproject Agroforestry van de WUR dat klimaatbestendigheid van de landbouw en verhoging van de biodiversiteit tot doel heeft. Zie deze video die de WUR erover maakte.
In 2024 is het land nogmaals qua indeling veranderd, zie foto hieronder: we hebben 3 stroken opgedeeld in 45 mini-mini-akkers van 1.20 meter met vaste rijpaden. Zo hoeven we nooit meer met machines op de akkertjes, kunnen we nog meer biodiversiteit verbouwen, kunnen we akkers gebruiken voor mulch en compost en goed systeem van wisselteelt aanhouden. De mechanisatie is, vooral door Jan, helemaal op maat gemaakt en aangepast aan de akertjes van 1.20 meter.