Skip to content

10 tips om gezond & lekker te eten in tijden van inflatie

7 oktober 2024

Hoe duur het eten ook is momenteel, het is mijn streven om geen concessies te doen aan voedselkwaliteit. Kwalitatief goed voedsel is immers bedoeld om ons te laten (over)leven, ons levenslustig, vitaal, veerkrachtig en gezond te houden. Daar zouden we dus juist niet op moeten bezuinigen. Dat lijkt makkelijker gezegd dan gedaan, zeker met weinig geld. Toch is het wel degelijk mogelijk. Ik zet graag 10 tips voor je op een rijtje. En eerlijk is eerlijk, soms zijn ze bijna te simpel voor woorden. Ik hoop dat jij, en/of degenen die jij adviseert over voeding, er mee aan de slag gaat. En deze tips vooral deelt met mensen die het financieel zwaar hebben. Mijn grootste wens is dat ‘betaalbaar, lekker, gezond, duurzaam en lokaal eten het nieuwe normaal wordt. Ook als we last hebben van crisis, inflatie of krimpflatie. Laten we elkaar daarin in helpen met raad en daad. Laten we zorgzaam worden voor elkaar.

1

Eet mee met het seizoen

Elk seizoen kent zijn eigen goedkopere voedingsmiddelen. Simpelweg omdat ze er in dat seizoen overvloedig zijn. Daar veel meer gebruik van maken is en blijft de kortste klap om gezond te blijven eten. Wat denk je van hutspot met wortelen, uien, aardappelen, uien, witte bonen en pastinaken? Niet alleen goedkoop maar ook nog eens besparend omdat ie urenlang verzadigd door de langzame stijging en daling van je bloedsuikerspiegel. Minder vaak eten is namelijk ook zeer kostenbesparend. En ook nog eens gezond!

Hutspot

TIP: volwaardige maaltijden met wezenlijke ingrediënten kan flink kostenbesparend werken: als je minder tussendoortjes gaat eten dan kan dat veel geld besparen. Zie ook tip 10. Een restje van je hutspot zou ook een perfecte lunch voor de volgende dag kunnen zijn. Grote kans dat de ‘hongerdip’ aan het eind van de middag dan niet optreedt.

TIP: Download hier de groente kalender om te zien welke seizoengroenten er per maand uit Nederland komen om je voordeel mee te doen.

TIP: bij veel boerderijwinkels, stalletjes langs de weg of organisaties zoals Hofweb koop je uien, aardappelen etc. in grotere verpakking. Dat scheelt enorm qua kosten. Deel de bestelling eventueel met mensen in je omgeving.

Zie ook deze lijst per provincie waar je terecht kun voor je boodschappen bij de boer/teler

2

Gebruik recepten voor inspiratie, maar maak ze niet na.

Niets duurder dan recepten op de gram volgen. Ga daarom jouw favoriete recepten ‘omkatten’. Met dat wat er in de aanbieding is, wat het het seizoen biedt of met allerlei restjes die je nog hebt. Gebruik anders tijdelijk de mindmap methode hieronder: wat moet een gezonde, volwaardige maaltijd aan ingrediënten bevatten? Je hebt keuze uit zoveel ingrediënten

Op deze manier zet je gemakkelijk stappen naar betaalbaar, gezond, duurzaam & lokaal voedsel.

Mindmap Courgette
Mindmap Courgette

3

Maak veel verschillende gerechten met dezelfde seizoengroenten

Een keer per week stoom ik een grote pan vol met goedkope seizoengroenten als wortel, pastinaak, knolselderij, aardappel, rode bieten, zoete aardappel of pompoen. Wat er maar voorradig of in de aanbieding is. Deze verdeel ik in porties en doe ze in bakjes die ik vacumeer. Vervolgens maak ik hier de heel uiteenlopende maaltijden mee: een traybake, een stoofpot, een curry of als beleg op een pannenkoek. Elke keer vul ik het aan met mooie voedzame en relatief goedkope groenten als bonen, linzen, doperwten, uien etc. Armeluisvoedsel? Misschien wel, maar wel super voedzaam, lekker en gezond. Omdat ik elke dag voor totaal andere kruiden en specerijen* kies, heb ik toch het idee dat ik elke dag totaal iets anders eet, terwijl de basis grotendeels hetzelfde is.

Traybakes-kopie-kopie-2

TIP: * Koop kruiden en specerijen in grootverpakkingen. Dat scheelt ongelooflijk veel geld ten opzichte van de kleine zakjes en potjes uit de supermarkt. Kijk maar eens bij deze grootverpakkingen van Het Blauwe Huis Kruiden. Door lekker met kruiden en specerijen te blijven koken verzeker je jezelf van krachtige en onmisbare antioxidanten. Bovendien kun je elke eenvoudige maaltijd dan tot een ware smaaksensatie omtoveren.

4

Kies voor goede & en volwaardige eiwitten

Volwaardige eiwitten zijn relatief duur. Denk aan noten, vlees, bepaalde kazen, vis etc. Eiwitten hebben in mijn beleving ook de meeste last van krimpflatie: opeens zit er zomaar 30-35% minder in de verpakking voor dezelfde prijs. Kies daarom in elk geval bij elke maaltijd een deel van je eiwitten uit betaalbare bron. Dan kun je altijd nog aanvullen met heel weinig van een duurder eiwit.  Zoals de stamppot hierboven: een deel van het eiwit haal je uit de witte bonen. Met relatief weinig noten, paddenstoelen, een beetje vlees heb je zo toch een volwaardige maaltijd. NIET op eiwit bezuinigen is ongelooflijk belangrijk. Zie ook mijn artikelen over “Eiwitten en veganisme.”

Doperwtensoep-Rineke-Dijkinga-1

TIP: * maak eens deze ongelooflijk lekkere cremige doperwtensoep. Zeer voedzaam en betaalbaar. Een plakje roggebrood erbij en je hebt een fantastische maaltijd.

TIP: koop je bonen in grotere verpakkingen. Bijvoorbeeld bij bonenboer Henk van Waldfarming. Goede kwaliteit, veel van Nederlandse bodem en veel goedkoper dan kleinverpakkingen in de winkel. Ook Odin winkels hebben vaak grootverpakkingen van bepaalde peulvruchten..

5

Eet (on)kruiden als krachtvoedsel

Ik bedoel natuurlijk niet dat we enkel nog onkruiden moeten eten. En dat hoeft ook helemaal niet. Met onkruiden uit ongerepte grond voeg je zelfs dagelijkse kleine hoeveelheden prachtig maar vooral ook krachtig voedsel toe aan je menu. Ik maak zelf heel graag pesto’s en spreads of een yoghurtspread met allerlei alle groene blaadjes die ik kan vinden. Zelfs in zachte winters is er overvloedig veel te vinden. 

wildpluk-pesto-kopie.1e3744c1.e5b31b6a

TIP: maak ook eens deze goedkope, heerlijke aardappel uienkoekjes en serveer ze met een dip van yoghurt en onkruiden. Zo lekker!

TIP: in zachte winters zijn er zelfs in het voorjaar vaak alweer brandnetels. Maak eens deze overheerlijk reinigende tomatensoep met gepureerde brandnetel. Wat een voedingsstoffen. En wat een chlorofyl! Ook een krachtig en prachtig voedingsmiddel om veel vaker te eten. En het mooiste is natuurlijk als je in de zomer je eigen sofrito hebt gemaakt.

6

Word vensterbank agrariër

Kiemen en microgroenten zijn heuse krachtpatsers op je bord. Ze bevatten alle voedingsstoffen die de uiteindelijke plant gaat bevatten in zeer geconcentreerde vorm. Een plukje kiemen en microgroenten kunnen je zo een shot aan wezenlijke voedingsstoffen leveren. En het is nog superleuk om te maken ook in je vensterbank. Maak ze in een kiembakje, kiempot of mini-kweekkasje.

Microgroenten-rineke-dijkinga-1
Tomaten zoete aardappelsoep rineke dijkinga.c52fdf4c

TIP:Zie verder mijn artikel over de vensterbank-agrariër.

TIP:De biozaden kun je in natuurwinkels of online kopen. Met 1 zakje zaden kun je grote hoeveelheden kiemen en microgroenten maken.

TIP: Zie de uitgebreide artikelen over de waarde van  kiemen en microgroenten.

7

Maximaal Gezond met een minimaal budget?

Dat is de titel van het artikel met bijstandsmoeder Lizette uit Rineke’s bookazine MOOI Eten.  Met een minimuminkomen is gezond eten een uitdaging. Daar weet Lizette alles van. Ze is moeder van vijf kinderen en komt rond van een bijstandsuitkering. Een groot deel van Lizette’s dag uit het plannen en maken van de maaltijden. Een uitdaging met een weekbudget van 120 euro (ook al was dat voor de inflatie). Rineke dook met Lizette de keuken in voor een voedzame maaltijd: een low-budget winterquiche en een rode koolsalade met ingrediënten en (on)kruiden uit streek en tuin. Je kunt het artikel lezen in mijn digitale magazine.

Rineke-en-Lizette

TIP: Veel mensen zien eten en alles wat daarbij te kijken komt nog vaak als lastig omdat ze het druk hebben of het simpelweg jammer vinden van hun tijd om met eten bezig te zijn. Voedsel is echter primair bedoeld om ons te laten overleven en om leven aan onze jaren toe te voegen. Zie mijn blog erover. De tijd die we op scharrel gaan voor eten, kokkerellen en het daarna, bijvoorkeur met anderen  samen opeten, is misschien wel dé ‘Quality Time’ van een dag.

8

Kies voor volwaardig in plaats van leeg voedsel

We eten en drinken gemiddeld ruim 3 kilo per dag. Ongeveer 1/3 deel daarvan komt van (lege) tussendoortjes. Als we daar nou eens mee zouden stoppen. Dat scheelt flink wat geld. Dat kunnen we dan aan onze maaltijden besteden. Het zou mooi zijn als we tussendoortjes echt gaan zien als feestelijkheden en voor speciale momenten. Mooi voor onze (darm)gezondheid en mooi voor onze portemonnee. Het gros van de mensen zegt dan tegen mij: “Leuk bedacht, maar ik moet gewoon om de paar uur eten”. En dat klopt wel: zo’n 60-80% van ons voedsel is inmiddels leeg, geraffineerd en bewerkt.  Dat zorgt er onder andere voor dat we om de paar uur weer trek hebben. Ik zou er groot voorstander van zijn dat we onze hele thuis-, sociale- en werkomgeving zo inrichten dat we teruggaan naar voedzaam, onbewerkt en ongeraffineerd voedsel. Zie ook het verhaal van Bakkerij Driekant die de weg terug weer is ingeslagen: zoals we eeuwen hebben gegeten met volkoren (oer)granen en heel weinig suiker.

Zie mijn uitgebreide artikel: Koolhydraten kunnen je maken en breken.

Westerwolds-basisbrood
zonnebloempitcrackers-Driekantzonnebleompitcrackers-Driekantoergranen-op-een-schep1-17A5401-kopie-2.e5b31b6a

TIP: bak ook zelf eens brood van vitale, onbewerkte oergranen. Zie het basisbrood voor de divertarier hierboven. Voel eens hoe dat verzadigt. Bovendien is een dergelijk simpel brood bakken heel veel goedkoper dan een dergelijk brood kopen.

TIP: Als je regelmatig crackers eet, bak ze dan eens zelf van zonnebloempitten. Heerlijk en je houdt er heel lang een verzadigd gevoel aan over.

TIP: lees het artikel ‘Koolhydraten kunnen je maken en breken‘ om te begrijpen waarom we om de paar uur trek krijgen van leeg, geraffineerd voedsel.

9

Leer weer hamsteren

Hamsteren in tijden van overvloed is in mijn optiek een van de belangrijkste vaardigheden die we weer moeten omarmen. Zie mijn blog “Komkommertijd en zomerse overvloed”. In tijden van overvloed, eerlijk, gezond, duurzaam, lekker en vitaal eten verwerken voor de koude maanden. Voor relatief weinig geld en hopelijk veel plezier & zingeving. Zo voelt het althans voor mij. Ik hoop dat jij het ook zo zult ervaren.

TIP: wil je ervaring opdoen met het verwerken van je hamstervoorraad? Op Heerlijk Westerwolds Land geven wij volop trainingen (van mei t/m september) om mensen weer te leren pickelen, drogen, fermenteren, wecken, inmaken etc.

10

Tijd voor andere verhalen en zorgzame voeding

De tips staan in willekeurige volgorde. Toch is deze tip misschien wel de belangrijkste van allemaal. Ik denk dat we onze zegeningen moeten tellen dat we in Nederland jarenlang ZO weinig van ons inkomen hoefden uitgeven aan eten. Ongezond eten (voor zowel mens, dier, bodem en aarde) is jarenlang zo spotgoedkoop geweest dat we alle eten nu duur vinden. Of het nu industrieel bewerkte ‘knutseleten’ is of écht eten. Eenvoudige, lekkere, lokale, voedzame maaltijden (zoals in het traditionele Mediterrane dieet) waar het draait om de kwaliteit ervan, zou wat mij betreft ‘het nieuwe normaal’ moeten worden. Daar kunnen we met ons allen mee aan de slag. Of dat nu aan je keukentafel, in de sportkantine, een restaurants of zorginstelling is. 

Zullen we onze omgeving zo sociaal gaan inrichten dat er ook voor de mensen met een kleine beurs toch gezond & betaalbaar voedsel is? Zullen we met ons allen het principe van zorgzame voeding gaan omarmen? Dan gaan we eten serveren dat de gezondheid van mens, dier, plant en bodem optimaal ondersteunt. En dat kan in mijn optiek veel gemakkelijker dan we vaak denken. Download hier mijn stappenplan met 15 zeer eenvoudige tips om zorgzaam voedsel letterlijk en figuurlijk op de kaart te zetten. Dank als je hieraan meewerkt.

Flyer zorgzame voeding

Over de auteur van dit artikel

Rineke is opgeleid als natuurgeneeskundig- en orthomoleculair therapeut. Ruim 15 jaar lang heeft ze mensen met chronische klachten begeleid in haar praktijk op het gebied van voeding en leefstijl. Inmiddels richt ze zich volledig op het inspireren van mensen om te kiezen voor onbewerkt, gezond, duurzaam en divers voedsel via haar boekenlezingen, platforms, magazines en trainingen. Omdat het voor veel mensen moeilijk bleek om gezond eten in de praktijk te brengen, begon ze in 2011 boeken te schrijven.

(H)eerlijke recepten plus uitgebreide achtergrondinformatie om je gezondheid positief te beïnvloeden, vormen in alles wat ze schrijft de rode draad. Het geld van haar bestsellers investeert ze grotendeels in hun biodiversiteitsproject Heerlijk Westerwolds Land. Door een boek te kopen of cadeau te geven ondersteun je niet alleen haar gedachtengoed maar maak je het ook mogelijk dat Rineke volledig onafhankelijk van subsidies, adverteerders of financiers haar jarenlange kennis en recepten gratis kan blijven delen. Meer over Rineke

rineke-dijkinga-met-dienblad.e5b31b6a